Văn hoá Aizuchi – Món gia vị tuyệt hảo cho cuộc hội thoại tiếng Nhật thật tự nhiên

Nói chen lời người khác được coi là bất lịch sự ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, ở Nhật Bản, ngắt lời hay chèn thêm các từ phản hồi khi đang nói chuyện với người khác chẳng hạn như “Thế à”, “Thật vậy sao?”,… được xem là một trong những phép lịch sự cần thiết trong giao tiếp. Những từ ngữ biểu hiện sự phản hồi này được gọi chung bằng từ Aizuchi, hay Aiduchi.

Aizuchi là gì?

Aizuchi (相槌 – あいづち) là những cụm từ hoặc câu thoại xen kẽ thường xuyên trong cuộc nói chuyện, chẳng hạn như “Thế à”, “Thật vậy sao?”. Đôi khi Azuchi chỉ là những từ cảm thán như “Ồ!”, “À!” hay “Ôi chao” kèm theo những cử chỉ cơ thể tương ứng như gật gù, mắt mở to, há hốc miệng,…

Một số người nước ngoài có thể sẽ thấy khá ngạc nhiên và thú vị trước phản ứng có phần nhiệt tình thái quá của người Nhật khi giao tiếp, tuy nhiên đây là một trong những tác phong ứng xử rất đặc trưng của người Nhật mà nếu bạn nắm rõ và ứng dụng khéo léo, cuộc hội thoại của bạn sẽ trở nên trơn tru và tự nhiên như người bản xứ vậy.

Aizuchi là những cụm từ hoặc câu thoại xen kẽ thường xuyên trong cuộc nói chuyện

Vì sao người Nhật lại thường sử dụng Aizuchi?

Người Nhật cho rằng, việc thực hiện Aizuchi sẽ thể hiện rằng bạn đang chăm chú lắng nghe câu chuyện của đối phương, tiếp nhận nội dung câu chuyện, đồng cảm và hào hứng với câu chuyện đó. Do đó, Aizuchi không những thể hiện sự tôn trọng của bạn dành cho đối phương, mà còn là một trong những ví dụ điển hình cho nét văn hóa luôn nghĩ đến cảm xúc đối phương của người Nhật Bản.

Có Aizuchi, cuộc hội thoại của bạn sẽ tự nhiên hơn và giống người bản xứ hơn. Ngoài ra, biết Aizuchi, bạn sẽ hiểu được cả văn hóa, con người và lối sống của người Nhật. Để có thể dễ hiểu hơn, bạn có thể hình dung vai trò của Aizuchi trong một cuộc nói chuyện điện thoại. Nếu trao đổi, trò chuyện qua điện thoại mà không có Aizuchi thì hẳn bạn sẽ không biết chắc được người trò chuyện với bạn có nghe rõ bạn nói hay không hoặc có đang chú tâm lắng nghe không hay đã ngủ quên mất rồi.

Thiếu đi Aizuchi sẽ dẫn đến tình trạng thiếu quan tâm hoặc thậm chí là sự không tán thành. Mặc thán từ phổ biến trong những những ngôn ngữ khác, nhưng tiếng Nhật lại mang nó đến một mức độ khác. Đối với những người mới bắt đầu nghe thì nó giống như cuộc nói chuyện đang bị liên tục bị gián đoạn.

Im lặng trong một cuộc nói chuyện ở Nhật có thể tạo ra cảm giác khó xử cho người nói. Nếu bạn không nói bất cứ từ nào, mặc dù vẫn giữ liên hệ bằng mắt và gật đầu thì một người Nhật sẽ bắt đầu lo lắng và tự hỏi liệu có điều gì không đúng ở đây.

Điều quan trọng cần lưu ý là aizuchi không hề giống như một sự đồng tình. Sắc thái này khó có thể nắm bắt ngay từ đầu nhưng chỉ cần nhớ rằng thán từ Nhật có nghĩa là “Tôi hiểu ý anh rồi” chứ không phải “Tôi đồng ý”.

Việc thực hiện Aizuchi sẽ thể hiện rằng bạn đang chăm chú lắng nghe câu chuyện của đối phương

Những Aizuchi phổ biến

Trong bài viết này, Kilala phân chia các từ Aizuchi thường dùng theo loại biểu đạt sự đồng tình, đồng ý và biểu đạt sự ngạc nhiên. Bạn có thể thêm Aizuchi vào những khoảng nghỉ của câu nói. 

Các Aizuchi biểu đạt sự đồng tình, đồng ý

うん (un): ừ
ああ (aa): à
ええ (ee): ừ, tôi hiểu
そうそう (sou sou): đúng đúng
そうですね (sou desu ne): ừ, đúng thế nhỉ
そうですか (sou desu ka): vậy à
ほんとだ (honto da): quả thật là vậy
私もそう思います (watashi mo sou omoi masu): tôi cũng nghĩ như vậy

Các Aizuchi biểu đạt sự bất ngờ

すごい (sugoi): tuyệt quá, thật tuyệt vời
あら (ara): ái chà, ôi chao
うわ (uwa): wow!
あれ (are): ủa, ơ hay
いいなあ (iinaa): tốt quá nhỉ, hay ho quá đi

Aizuchi biểu đạt sự đồng ý hoặc bất ngờ với thông tin của người nói

Sử dụng Aizuchi thế nào cho tự nhiên?

Để sử dụng Aizuchi thực sự hiệu quả, bạn cần phải nắm rõ một số lưu ý sau. 

• Thực sự hứng thú và lắng nghe câu chuyện của đối phương để đưa ra những Aizuchi phù hợp với hoàn cảnh. 
• Nắm bắt được tâm lý của đối phương qua câu chuyện của họ để có thể sẻ chia và đáp trả. 
• Nên sử dụng linh hoạt nhiều Aizuchi khác nhau tùy hoàn cảnh, tùy câu chuyện và tùy trường hợp. 
• Tránh tình trạng dùng lại nhiều lần một Aizuchi. 

Ngoài ra, bạn cũng cần kết hợp sử dụng Aizuchi và các biểu cảm gương mặt, ngôn ngữ hình thể. Tùy vào Aizuchi mà sẽ có những ngôn ngữ cơ thể, điệu bộ khác nhau, chẳng hạn như:

Đối với Aizuchi hể hiện đồng ý như “うん” (un – ừ) hay “そうそう” (sou sou – đúng đúng), bạn chỉ cần gật gù trong khi nói là được.

Đối với Aizuchi thể hiện sự ngạc nhiên như “すごい” (sugoi – tuyệt quá) hay “うわ” (uwa – wow!) thì bạn có thể mở to mắt, há hốc miệng hoặc lấy tay che miệng. Đây cũng là những biểu cảm thường thấy của người Nhật trẻ, đặc biệt là các cô gái.

Chúc các bạn có một cuộc hội thoại suôn sẻ và tự nhiên với người Nhật nhé!